भारत आणि पाकिस्तानमधील तणाव पुन्हा एकदा चिघळला आहे. भारतीय सैन्याने 7 मे 2025 रोजी ‘ऑपरेशन सिन्दूर’ अंतर्गत पाकिस्तान आणि पाकव्याप्त काश्मीर (PoK) मधील 9 ठिकाणांवर हवाई हल्ले आणि ड्रोन हल्ले केले. या कारवाईत 100 हून अधिक दहशतवादी ठार झाल्याचा दावा भारताने केला आहे, तर पाकिस्तानने 31 नागरिकांचा मृत्यू झाल्याचे सांगितले. या हल्ल्यांनंतर दोन्ही देशांमधील सीमेवर तणाव वाढला असून, परस्पर गोळीबार सुरू आहे.
‘ऑपरेशन सिन्दूर’ ची पार्श्वभूमी
भारताने ही कारवाई 22 एप्रिल 2025 रोजी पहलगाम, जम्मू-काश्मीर येथे झालेल्या दहशतवादी हल्ल्याला प्रत्युत्तर म्हणून केली. या हल्ल्यात 26 जणांचा मृत्यू झाला होता, ज्यात बहुतांश पर्यटकांचा समावेश होता. भारताने या हल्ल्यासाठी लष्कर-ए-तोयबा आणि जैश-ए-मोहम्मद या पाकिस्तानस्थित दहशतवादी संघटनांना जबाबदार धरले आहे. भारतीय संरक्षण मंत्रालयाने सांगितले की, हल्ले “नियंत्रित, मोजके आणि तणाव वाढवणारे नाहीत” असे होते आणि फक्त दहशतवादी तळांवरच लक्ष केंद्रित करण्यात आले.
भारतीय हवाई दलाने 7 मे रोजी पहाटे 1:05 ते 1:30 (IST) या 25 मिनिटांच्या कालावधीत इस्रायली बनावटीच्या हरॉप ड्रोनचा वापर करून हे हल्ले केले. हल्ल्यांमध्ये पाकिस्तानातील पंजाब प्रांतातील बहावलपूर, मुरिदके, आणि PoK मधील मुजफ्फराबाद, कोटली यांसारख्या ठिकाणांचा समावेश होता. भारतीय गुप्तचर यंत्रणांच्या माहितीनुसार, या ठिकाणी दहशतवादी कारवायांचे नियोजन आणि प्रशिक्षण सुरू होते.
पाकिस्तानची प्रतिक्रिया
पाकिस्तानने या हल्ल्यांना “नग्न आक्रमण” आणि “युद्धाची कृती” संबोधत तीव्र निषेध नोंदवला. पाकिस्तानच्या लष्करी प्रवक्त्या लेफ्टनंट जनरल अहमद शरीफ चौधरी यांनी सांगितले की, भारताने 25 हरॉप ड्रोन पाठवले, ज्यापैकी 12 ड्रोन पाकिस्तानी हवाई संरक्षण यंत्रणेने पाडले. कराची, लाहोर आणि रावळपिंडीसह अनेक शहरांमध्ये ड्रोन हल्ले झाल्याचा दावा त्यांनी केला. एका ड्रोनमुळे लाहोरजवळील लष्करी ठिकाणाचे नुकसान झाले, ज्यामध्ये 4 सैनिक जखमी झाले, तर सिंध प्रांतात एका नागरिकाचा मृत्यू झाला.
पाकिस्तानचे पंतप्रधान शाहबाज शरीफ यांनी या हल्ल्यांचा बदला घेण्याची शपथ घेतली आहे. त्यांनी म्हटले, “आमच्या निष्पाप शहीदांचे रक्त वाया जाणार नाही. भारताला त्याच्या या चुकीची किंमत मोजावी लागेल.” पाकिस्तानने संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदेकडे तक्रार नोंदवली असून, त्यांच्या मते, भारताच्या या कृतीमुळे प्रादेशिक स्थैर्य धोक्यात आले आहे.
परस्पर गोळीबार आणि तणाव
हल्ल्यानंतर दोन्ही देशांच्या सैन्याने नियंत्रण रेषेवर (LoC) तीव्र गोळीबार सुरू केला. पाकिस्तानने जम्मू-काश्मीरमधील कुपवाडा, बारामुल्ला आणि उरी भागात गोळीबार केला, ज्याला भारतानेही प्रत्युत्तर दिले. भारताच्या मते, पाकिस्तानी गोळीबारात 15 नागरिकांचा मृत्यू झाला, तर पाकिस्तानने दावा केला की त्यांच्या बाजूने 31 नागरिक ठार झाले आणि 57 जखमी झाले. दोन्ही देशांमधील हा गोळीबार दुसऱ्या दिवशीही सुरू होता.
आंतरराष्ट्रीय प्रतिक्रिया
या घटनेने आंतरराष्ट्रीय समुदायात चिंता वाढवली आहे. अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी दोन्ही देशांना संयम राखण्याचे आवाहन केले आणि मध्यस्थीची ऑफर दिली. इराणचे परराष्ट्रमंत्री अब्बास अराकची यांनीही दोन्ही देशांना संयम ठेवण्यास सांगितले. युक्रेन आणि सिंगापूरसह अनेक देशांनी शांततेच्या मार्गाचा अवलंब करण्याचे आवाहन केले आहे. युनायटेड नेशन्सनेही दोन्ही देशांना तणाव कमी करण्याचे आवाहन केले.
भारताची तयारी
भारताने सीमावर्ती राज्यांमध्ये उच्च सतर्कता जाहीर केली आहे. पंजाब आणि राजस्थानमध्ये पोलिस आणि प्रशासकीय अधिकाऱ्यांच्या रजा रद्द करण्यात आल्या आहेत. अमृतसरमध्ये काल रात्री सुरक्षा कवायती आणि ब्लॅकआउट ड्रिल आयोजित करण्यात आले. भारताने आपल्या सीमेवर ड्रोन-विरोधी यंत्रणा सक्रिय केली आहे. संरक्षणमंत्री राजनाथ सिंग यांनी सर्वपक्षीय बैठकीत सांगितले की, “आम्ही तणाव वाढवू इच्छित नाही, पण जर पाकिस्तानने आक्रमण केले तर आम्ही मागे हटणार नाही.”
सामान्य जनजीवनावर परिणाम
या तणावाचा परिणाम दोन्ही देशांतील सामान्य जनजीवनावर झाला आहे. पाकिस्तानने लाहोर, कराची आणि सियालकोट विमानतळांवरील उड्डाणे स्थगित केली आहेत, तर भारतातील 20 हून अधिक विमानतळांवर उड्डाणे बंद आहेत. श्रीनगर विमानतळही नागरी वापरासाठी बंद करण्यात आले आहे. पंजाबमधील काही शहरांमध्ये नागरिकांनी जीवनावश्यक वस्तूंचा साठा करायला सुरुवात केली आहे.
‘ऑपरेशन सिन्दूर’ अंतर्गत भारताने केलेल्या ड्रोन हल्ल्यांनी पुन्हा एकदा भारत-पाकिस्तान संबंधांमधील तणाव उघड केला आहे. दोन्ही देशांनी परस्परांना शांत राहण्याचे आवाहन केले असले तरी सीमेवरील गोळीबार आणि ड्रोन हल्ल्यांमुळे परिस्थिती गंभीर बनली आहे. आंतरराष्ट्रीय समुदाय या घटनांवर बारकाईने लक्ष ठेवून आहे, आणि या तणावाचे भविष्यात काय परिणाम होतील हे पाहणे महत्त्वाचे ठरेल.
आमचे सर्व लेख आणि माहिती मिळण्यासाठी फॉलो करा: फेसबुक । इंस्टाग्राम । ट्विटर । टेलिग्राम । शेअरचाट
आता रायगडचे पर्यटन, विशेष बातम्या, दिनविशेष, आरोग्य यासंदर्भातील माहिती मिळण्यासाठी आमचे टेलिग्राम चॅनेल नक्की सबस्क्राइब करा. https://t.me/RaigadExplore
आमचे इतर लेख वाचण्यासाठी क्लिक करा: www.raigadexplore.in
पुढील लिंक क्लिक करून डेली अपडेट्ससाठी आमचा रायगड Explore व्हाट्सअप ग्रुप जॉईन करू शकता: Join What’s App Group